Αναμφίβολα, η κακοποίηση σε όλες της τις μορφές είναι ένα “ευαίσθητο” ζήτημα που τα παιδιά δεν είναι σε θέση να το διαχειριστούν από μόνα τους, χρειάζονται την ανάλογη στήριξη, αγάπη και πάνω από όλα τη γονική κατανόηση. Η παροχή υποστήριξης, αγάπης και ασφάλειας είναι μεγάλης σημασίας, καθώς τα παιδιά έχουν τεράστια ανάγκη την επικοινωνία με τους γονείς τους, για αυτό άλλωστε απευθύνομαι σε αυτούς. Οι γονείς είναι ο καθρέφτης των παιδιών τους, η αντανάκλαση της συμπεριφορά τους, για αυτό και τα παιδιά όντας οι καλύτεροι μίμοι πρέπει να μάθουν από μόνα τους να προστατεύουν τον εαυτό τους και να ανιχνεύουν κάθε είδους μορφή σεξουαλικής κακοποίησης που ενδέχεται να τους βλάψει. Το πιο σημαντικό είναι όλοι μας να γνωρίζουμε ότι η πρόληψη της παιδικής σεξουαλικής βίας αποτελεί ευθύνη των ενηλίκων και είναι καίριας σημασίας να φροντίζουμε να μη φορτώνουμε ένα τέτοιο βάρος στους ώμους των παιδιών. Για αυτό τον λόγο πρέπει να μεταδώσουμε το μήνυμα στα παιδιά ότι δεν πρέπει ποτέ να κρατάμε μυστικά τα οποία μας κάνουν να νιώθουμε άσχημα.

Είναι σημαντικό οι γονείς να μαθαίνουν στα παιδιά τους το “καλό” και το “κακό” άγγιγμα, τα “καλά” και τα “κακά” μυστικά, καθώς τα παιδιά δεν αντιλαμβάνονται πάντα τη διαφορά μεταξύ του πρέποντος αγγίγματος και εκείνου που θεωρείται ακατάλληλο. Οι γονείς είναι απαραίτητο να μπορούν να επεξηγούν με τον κατάλληλο τρόπο στα παιδιά τους το αίσθημα του κινδύνου, της ενοχής και της ανασφάλειας, υποδηλώνοντας τα αρμόζουσα ηθικά παραδείγματα από τη καθημερινότητα τους την ίδια που θα τα προτρέψουν να διαχειριστούν κάθε είδους άσκηση βίας, όπως λόγου χάρη το ότι δεν πρέπει να παίρνουν ποτέ καραμέλες από άτομα που δεν γνωρίζουν κτλ. Επιπρόσθετα, μια άλλη καλή πρακτική είναι τα μηνύματα ηθικού χαρακτήρα διαμέσου της εξιστόρησης παραμυθιών με χαρακτήρες παιδιά που να διαδραματίζουν τόσο τα θύματα όσο και τους θύτες. Οι ιστορίες κινουμένων σχεδίων που διαμορφώθηκαν από ευρωπαίους ψυχολόγους όπως “Το Μυστικό της Νίκης” και “Η Περιπέτεια του Βίκτωρα” έχουν ως βασικό στόχο να μεταδώσουν στη “γλώσσα των παιδιών” εκπαιδευτικά μηνύματα που αφορούν την προέλευση των αρνητικών αισθημάτων όπως η ντροπή, η ενοχή και ο φόβος που νιώθουν τα κακοποιημένα παιδιά.

Είναι αναγκαίο να λεχθεί ότι, οι ευρωπαϊκές έρευνες καταδεικνύουν τη μεγιστοποίηση του φαινομένου, καθώς σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα ένα στα πέντε παιδιά πέφτει θύμα σεξουαλικής βίας. Επίσης, σύμφωνα με τα ερευνητικά δεδομένα που ανάφερε το Γραφείο Επίτροπου Προστασίας Δικαιωμάτων του Παιδιού το 2020, καταδεικνύεται ότι κάθε 27 ώρες ένα παιδί κακοποιείται σεξουαλικά στην Κύπρο, γεγονός που πρέπει να μας προβληματίσει περαιτέρω και να μας κάνει όλους μας πιο ευσυνείδητους περί του θέματος. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό παιδιών που κρατά καλά φυλαγμένα τα  κακά  και  ενοχικά  μυστικά, αφήνοντας στην αφάνεια τις ασελγείς πράξεις του θύτη εις βάρος τους και συνάμα αβοήθητα τα θύματα. Τις πλείστες φορές αυτό συμβαίνει, γιατί ο θύτης συνήθως είναι ένα άτομο που ανήκει στο οικείο περιβάλλον του θύματος και κατά κύριο λόγο είναι ένας άνθρωπος τον οποίον το θύμα εκτιμά, θαυμάζει ή αγαπά, για αυτό διχάζεται συναισθηματικά και αποκρύπτει την ανάρμοστη του συμπεριφορά.

Γονείς ανοίξτε τα μάτια και τα αυτιά σας….. Σταματήστε να είστε παθητικοί δέκτες ακραίων καταστάσεων και γίνετε “φάρος” για το παιδί σας και πρότυπο προς μίμηση. Προσπαθήστε να μπείτε στη θέση του παιδιού σας και να αναπτύξετε το αίσθημα της ενσυναίσθησης για να μπορείτε να παρέχετε στο παιδί σας υποστήριξη και ασφάλεια, χωρίς να το κατακρίνετε.

Ακούστε προσεκτικά τι έχει να σας πει το παιδί σας για τα συναισθήματά και τις ανάγκες του, οικοδομώντας μια γερή γέφυρα επικοινωνίας και εμπιστοσύνης μαζί του. Είναι μεγάλης σημασίας να μοιραστεί μαζί σας το τι νιώθει και πως βιώνει κάθε είδους μορφή βίας. Διαμέσου των κατάλληλων συμβουλών θα καταφέρετε να καλλιεργήσετε στα παιδιά σας την εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, την αυτοαποδοχή και την αυτοεκτίμηση, προκειμένου να μην γίνουν θύματα βίας, αλλά ούτε και θύτες…

Έλενα Αριστείδου
Κοινωνιολόγος – Εκπαιδεύτρια